Các xu hướng kênh phân phối trên thị trường luôn luôn là một trong những mối quan tâm lớn của bất cứ doanh nghiệp cung cấp sản phẩm nào, vì đây là thông tin có ảnh hưởng quan trọng tới chiến lược và kết quả kinh doanh của doanh nghiệp. Để phân tích, lựa chọn và triển khai kênh phân phối hiệu quả, doanh nghiệp nên tham khảo các xu hướng nổi bật được đề cập trong bài viết này.
1. M&A và sự tích tụ tập trung kênh phân phối
Hoạt động thâu tóm và sáp nhập doanh nghiệp (M&A) liên tục tăng mạnh trong 4 – 5 năm vừa qua, giúp tạo ra các tập đoàn bán lẻ quy mô lớn với khả năng cạnh tranh cao.
Một số thương vụ M&A nổi bật là thương vụ thâu tóm chuỗi siêu thị Big C của Central Group với giá trị 1,05 tỷ USD trong năm 2016; Vingroup thâu tóm Fivimart và Shop & Go; Saigon Co-op thâu tóm hoạt động tại Việt Nam của nhà bán lẻ Pháp Auchan. Gần đây nhất là việc Massan mua lại VinCommerce – công ty mà Vingroup lập ra để quản lý hệ thống Vinmart, Vinmart+.
Các cuộc M&A ngành bán lẻ tạo ra xu hướng tích tụ tập trung kênh phân phối
Xu hướng tích tụ tập trung của các tập đoàn bán lẻ lớn kể trên tại Việt Nam được cho là sẽ có tác động lớn lên thị trường nội địa, đặc biệt là với các kênh phân phối; đồng thời mức độ cạnh tranh sẽ trở nên khốc liệt hơn. Những tập đoàn này có sức cạnh tranh cao trên thị trường, có khả năng tạo ra sức ép đầu vào và đầu ra của giá cả, chất lượng hàng hóa để phục vụ người tiêu dùng và tối ưu lợi nhuận.
Trong bối cảnh này, các nhà bán lẻ quy mô nhỏ với hệ thống quản trị doanh nghiệp còn hạn chế và các mô hình kinh doanh kém hiệu quả đang là đối tượng của các hoạt động M&A, hoặc đứng trước nguy cơ phá sản hay mất thương hiệu trên thị trường.
Xu hướng này buộc các nhà sản xuất cân nhắc kĩ càng hơn về mô hình, độ lớn, tỉ trọng và mức độ đầu tư cho các kênh phân phối của mình, đồng thời đứng trước rào cản về việc thương lượng quyền lợi khi các kênh phân phối lớn nằm trong tay một số tập đoàn.
2. Cá nhân hoá việc mua sắm và việc tối ưu trải nghiệm khách hàng qua kênh phân phối
Ngày nay, người tiêu dùng không chỉ muốn mua sản phẩm nhanh chóng, họ còn trông đợi nhiều hơn thế ở trải nghiệm mua hàng. Khi mức độ cá nhân hoá tăng cao, điểm mấu chốt để hiểu được khách hàng chính là thu thập được dữ liệu khách hàng (customer data) thông qua kênh phân phối.
Với dữ liệu, các thành phần trong hệ thống phân phối có thể cá nhân hóa trải nghiệm của khách hàng, thích ứng với văn hóa địa phương, phát triển và đánh giá được hiệu quả khi ra mắt sản phẩm mới. Nói tóm lại, dữ liệu khách hàng từ kênh phân phối chính là xương sống cho doanh nghiệp bán lẻ nếu muốn tồn tại trong tương lai.
Những thương hiệu thông minh nhất sẽ thu thập thông tin về khách hàng trên suốt hành trình họ tương tác với thương hiệu, trên cả kênh online lẫn offline, để làm cho trải nghiệm mua sắm dễ dàng và được cá nhân hóa nhất có thể.
Các thương hiệu thông minh đang tạo ra những trải nghiệm cá nhân hoá cho khách hàng trên kênh phân phối
Trong những năm gần đây, một số nhà bán lẻ đã xây dựng các trung tâm mua sắm quy mô lớn (Vincom Mega Mall, Aeon Mall…) mang lại những trải nghiệm thú vị cho khách hàng tới mua sắm nhờ những điểm chạm tại chỗ (offline) cũng như những tương tác online (qua website hay mobile app).
Ngược lại, các siêu thị và các trung tâm thương mại thông thường phục vụ một phân khúc khách hàng nhất định, không đánh giá đúng mức tầm quan trọng của trải nghiệm mua sắm của khách hàng sẽ đứng trước bờ vực phải đóng cửa. Parkson và Auchan là các ví dụ điển hình của trường hợp này.
3. Mua sắm online và sự dịch chuyển của kênh phân phối ngoại tuyến & trực tuyến
Trong khoảng 10 năm trở lại đây, sự ra đời của hàng loạt các website thương mại điện tử theo xu hướng công nghệ như Lazada, Tiki, Shopee, Sendo, Adayroi… đã khiến việc mua sắm online ngày càng trở nên phổ biến với người tiêu dùng Việt Nam. Thị trường này càng phát triển mạnh mẽ khi hành vi mua bán hàng online có thể thực hiện cả trên những mạng xã hội như Zalo, Facebook, Instagram…
Sự thuận tiện, khả năng rút ngắn thời gian, khuyến mại tốt và việc tránh được tiếp xúc trực tiếp trong giai đoạn Covid-19 là một vài trong số nhiều yếu tố khiến mua sắm trực tuyến ngày càng được ưa chuộng bởi người tiêu dùng. Mặc dù chiếm thị phần nhỏ hơn hẳn so với các kênh phân phối truyền thống, kênh phân phối trực tuyến đang chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ với sự đầu tư bài bản từ các tập đoàn công nghệ trong và nước ngoài.
Kênh phân phối dịch chuyển mạnh nhờ sự phát triển của xu hướng mua bán online
Kênh phân phối trực tuyến đem lại thêm nhiều dữ liệu, nhanh và chính xác, thậm chí real-time (theo thời gian thực), giúp các nhà sản xuất hiểu rõ hành vi người tiêu dùng hơn. Từ đó, nhà sản xuất quyết định phân bổ, lựa chọn hệ thống kho bãi và các kênh phân phối ngoại tuyến (đặc biệt là các điểm bản lẻ) tại những địa điểm có nhu cầu cao, nhằm tăng doanh số và chất lượng phục vụ. Bên cạnh đó, tỷ trọng ngân sách giữa kênh phân phối ngoại tuyến và trực tuyến cũng được cân nhắc để tận dụng được sức mua của người tiêu dùng và hệ thống logistics sẵn có theo từng khu vực, từng loại hàng hoá.
Sự phát triển của việc mua bán online còn giúp tối ưu việc sử dụng nhân sự trong kênh phân phối khi nhiều khâu trong toàn bộ quá trình đưa sản phẩm tới tay khách hàng có thể được thực hiện bằng các quy trình và thiết bị tự động của mạng lưới thương mại điện tử.
4. Công nghiệp 4.0, IoT và xu hướng hiện đại hoá toàn bộ kênh phân phối
Các nhà phân phối B2B đang có xu hướng chuyển đổi sang Công nghiệp 4.0. Đầu tiên, chúng ta đã có một cuộc cách mạng công nghiệp giới thiệu việc sản xuất hàng loạt – Công nghiệp 1.0. Sau đó, Công nghiệp 2.0 đưa điện vào dây chuyền lắp ráp. Trong những năm gần đây, Công nghiệp 3.0 đã được đánh dấu bằng kết nối và tự động hóa rộng rãi.
Nhưng với Công nghiệp 4.0, các doanh nghiệp đang xem xét tự động hóa và kết nối nâng cao nhờ các thiết bị IoT và hệ thống tự trị, được thúc đẩy bởi dữ liệu lớn và học máy.
Internet of Things (IoT) đã phát triển nhanh chóng trong một thập kỷ qua, định hình làn sóng phát triển internet thứ ba. Đến cuối năm 2020, các nhà phân tích dự đoán Internet of Things sẽ bao gồm gần 50 tỷ thiết bị được kết nối.
Điều đó có nghĩa là chúng ta có thể liên kết các thiết bị IoT với các thiết bị trong kênh phân phối như máy điều nhiệt, đồng hồ thông minh, máy quét mã vạch/ mã QR, camera giám sát và nhận diện, thiết bị theo dõi hành trình… Sự bùng nổ về kết nối này sẽ tác động đáng kể đến việc vận hành và hiệu suất của các hoạt động lưu kho, xuất hàng, điều phối và vận chuyển hàng hoá từ nhà sản xuất tới các đơn vị trong kênh phân phối.
Công nghiệp 4.0 và IoT thúc đẩy sự hiện đại hoá toàn bộ kênh phân phối
Ngoài ra, bằng cách triển khai nhiều thiết bị và cảm biến IoT hơn trong hệ thống kênh phân phối, doanh nghiệp có thể tận dụng điện toán đám mây để tăng đáng kể hiệu quả hoạt động. Điều này đặc biệt hữu ích khi nhắc tới giao hàng chặng cuối.
Giao hàng chặng cuối luôn luôn đưa ra những thách thức cho các nhà phân phối. Ngay cả những cải tiến nhỏ cũng có thể có tác động lớn đến tỷ lệ tái mua hàng. Tuy vậy, với rất nhiều biến số bao gồm thời tiết, tốc độ di chuyển, chất lượng phương tiện giao thông, chất lượng thiết bị, số lượng và năng lực của nhân sự, kĩ năng quản lý, sự thay đổi về quy trình…, việc quản lý giao hàng chặng cuối dễ nói hơn là làm.
Khi các thiết bị IoT đã giúp ích trong vận hành và phân tích dữ liệu về giao hàng chặng cuối, doanh nghiệp có thể lên kế hoạch chính xác hơn cho các tuyến xe và phát hiện các vấn đề tiềm ẩn trước khi chúng ảnh hưởng đến trải nghiệm của khách hàng.
Ngoài việc phân phối chặng cuối, kết nối IoT có thể giúp cải thiện độ chính xác trong việc theo dõi, quản lý hàng tồn kho, tính minh bạch của đối tác, khách hàng và nhiều hơn thế nữa.
Sự chuyển đổi này cũng giải phóng nguồn nhân lực để tập trung vào trải nghiệm của khách hàng thay vì thực hiện các nhiệm vụ cấp thấp hơn.
Babuki sẵn lòng hỗ trợ, tư vấn anh/ chị về các thông tin thị trường hữu ích, đầu tư/ gọi vốn và giải pháp công nghệ. Anh/ chị có thể BẤM ĐỂ GỬI YÊU CẦU TỚI BABUKI.
kênh phân phối
xu hướng