Đối với mọi doanh nghiệp, tầm quan trọng của phân tích thị trường là rất lớn. Nếu bạn chủ quan và phạm phải sai lầm, sẽ dẫn đến việc lãng phí nguồn lực đầu tư, tệ hơn là đưa ra các chiến lược kinh doanh sai lầm và gây tổn hại cho doanh nghiệp. Dù bạn chọn thuê công ty phân tích thị trường hay tự làm, danh sách 9 sai lầm trong phân tích thị trường sau đây sẽ giúp bạn tránh được những thiệt hại đáng kể.
1. Không biết mình cần gì
Sai lầm trong phân tích thị trường đầu tiên và dễ mắc phải nhất là doanh nghiệp không biết mình cần gì. Nếu bạn không biết cách đặt vấn đề, không biết cách đặt câu hỏi trọng tâm thì không thể nào tìm được câu trả lời chính xác. Thực hiện phân tích thị trường mà không có mục đích thì sẽ dẫn đến việc lan man và lãng phí nguồn lực.
Sai lầm thứ nhất trong phân tích thị trường: Không biết mình cần gì
Ví dụ, bạn đang kinh doanh thiết bị vệ sinh hãng X rất tốt ở miền Nam và muốn mở rộng ra miền Bắc. Đây là đề bài lớn mà nhiều doanh nghiệp loay hoay không biết trả lời như thế nào. Việc làm cơ bản nhất là chúng ta cần cụ thể hóa và chia nhỏ vấn đề ra thành các câu hỏi. Chẳng hạn như sau:
Thứ nhất, có nên Bắc tiến không? Dựa trên câu hỏi này, ta nhìn vào quy mô, kích thước thị trường, mức độ cạnh tranh và tiềm năng phát triển sau này. Thứ hai, nếu lựa chọn Bắc tiến thì làm cách nào? Lúc này, ta sẽ phân tích học hỏi đối thủ, nghiên cứu khách hàng để chọn ra loại sản phẩm tiềm năng nhất với mức giá hợp lý nhất, tìm hiểu cách xây dựng hệ thống phân phối, tính toán chi phí liên quan và thủ tục pháp lý cần thiết.
2. Chỉ dùng nghiên cứu thứ cấp
Các doanh nghiệp có ngân sách hạn hẹp và muốn tiết kiệm chi phí thường mắc sai lầm trong phân tích thị trường vì chỉ dùng thông tin thứ cấp. Nghiên cứu dữ liệu thứ cấp là các thông tin sẵn có do các tổ chức chính phủ, hiệp hội thương mại và các tổ chức khác thực hiện và công bố. Các thông tin này thường miễn phí và dễ dàng có được.
Sai lầm thứ 2 trong phân tích thị trường: Chỉ dùng nghiên cứu thứ cấp
Tuy nhiên, nghiên cứu thứ cấp chỉ mang tính bao quát chung và chưa giúp bạn giải quyết được vấn đề cụ thể cho doanh nghiệp của mình. Trong khi đó, nghiên cứu sơ cấp do đích thân bạn thực hiện hoặc thông qua một công ty phân tích thị trường có thể bù đắp cấc lỗ hổng thông tin, giúp bạn đưa ra được chiến lược kinh doanh hợp lý. Cách phân tích thị trường tốt nhất là kết hợp cả hai loại nghiên cứu này để bổ sung cho nhau.
3. Sử dụng nguồn thông tin không đáng tin
Đối với nghiên cứu thứ cấp, việc gặp phải vấn đề nhiễu loạn thông tin là điều không thể tránh khỏi, đặc biệt là trong thời đại Internet hiện nay. Không phải thông tin nào bạn tìm được cũng đáng tin và được thu thập một cách có hệ thống và chính xác.
Sai lầm thứ 3 trong phân tích thị trường: Sử dụng thông tin không đáng tin cậy
Dữ liệu đó có thể đã lỗi thời, không còn phù hợp với thị trường hiện nay hoặc đưa thông tin sai do phương pháp nghiên cứu không chuẩn. Do đó, để khắc phục vấn đề này, bạn cần biết cách đọc báo cáo phân tích thị trường để tìm ra các thông tin hữu ích nhất.
Trong nghiên cứu sơ cấp, bạn phải biết cách ngăn chặn và lọc bỏ thông tin xấu, do đáp viên không trung thực hoặc họ không có khả năng cung cấp thông tin chính xác.
4. Lạm dụng khảo sát
Khảo sát là hoạt động thu thập thông tin cực kỳ phổ biến mà bất cứ ai làm kinh doanh cũng đều biết đến. Tuy nhiên đây không phải là công cụ vạn năng. Khảo sát có thể cho kết quả nhanh và khá dễ làm nhưng khảo sát dù cho có bao gồm câu hỏi mở đi chăng nữa cũng khó lòng tìm được những sự thật ngầm hiểu bên trong để thấu hiểu ý kiến, đánh giá của khách hàng và động lực thôi thúc phía sau hành vi của họ.
Sai lầm thứ 4 trong phân tích thị trường: Lạm dụng khảo sát
Đặc biêt, khi bạn đang muốn tìm kiếm ý tưởng cho sản phẩm hoặc đang muốn tìm nguyên nhân của một vấn đề thì các phương pháp phỏng vấn chuyên sâu hay phỏng vấn nhóm sẽ cho kết quả tốt hơn nhiều.
5. Chọn sai đối tượng đáp viên
Sai lầm thứ 5 trong phân tích thị trường: Chọn sai đối tượng đáp viên
Đây là một sai lầm trong phân tích thị trường tưởng chừng như rất cơ bản nhưng cũng dễ phạm phải. Cách tuyển đáp viên thường là ngẫu nhiên, nhưng không phải ai cũng là đối tượng phù hợp. Bạn nên tập trung vào nhóm khách hàng có ảnh hưởng trực tiếp đến tình hình kinh doanh của doanh nghiệp. Ví dụ nếu bạn kinh doanh sản phẩm cho thú cưng thì chỉ nên quan tâm đến những người có thú cưng hoặc đang chuẩn bị nuôi thú cưng.
6. Chỉ dùng một nguồn thông tin
Chỉ dùng một nguồn thông tin để phân tích thị trường là hoạt động rất nguy hiểm. Để tuyển được đáp viên, trò chuyện và lấy thông tin là một hành trình gian nan. Một số doanh nghiệp sau có được thông tin rồi thì mừng rỡ và xem đó như là chân lý để hành động. Tuy nhiên, chỉ một nguồn thông tin như vậy chỉ mang tính một chiều, không đủ cơ sở để đưa ra kết luận.
Ví dụ như khi tìm hiểu quy mô của thị trường ống nhựa tại Việt Nam, nếu ta tìm được tổng doanh số của các công ty sản xuất cộng với giá trị nhập khẩu từ hải quan thì đã giải quyết được bài toán chưa?
Sai lầm thứ 6 trong phân tích thị trường: Chỉ dùng một nguồn thông tin
Câu trả lời là chưa, vì giá trị ống nhựa được sản xuất và nhập khẩu chưa phản ánh được số tiêu thụ thực tế do còn có lượng sản phẩm lưu kho và xuất khẩu. Tổng giá trị sản phẩm ống nhựa từ tất cả các nguồn này mới chỉ ra quy mô thị trường. Lúc này, ta cần chia nhỏ ra các đối tượng khách mua dân dụng và khách hàng doanh nghiệp. Con số này sẽ được đối chiếu qua lại từ đối tượng công ty sản xuất, hải quan, đại lý, nhà nhập khẩu, và khách hàng.
7. Câu hỏi quá dài, quá rộng hay không đủ sâu
Khi bảng câu hỏi quá dài, đáp viên sẽ mệt mỏi và nản lòng. Họ có thể bỏ giữa chừng hoặc làm đại khái cho xong. Ngoài ra, khi bảng câu hỏi không đủ sâu sẽ khiến đáp viên trả lời hời hợt và không đem lại kết quả gì. Đôi khi do bị bất ngờ, đáp viên chưa từng nghĩ đến vấn đề đó nên họ không thể nói rõ suy nghĩ bản thân. Người thiết kế khảo sát nên đặt ra những câu hỏi có tính gợi ý để giúp đáp viên cung cấp được những thông tin chính xác.
Sai lầm thứ 7 trong phân tích thị trường: Câu hỏi không đạt chất lượng
Nếu như hỏi “Vì sao bạn thích sản phẩm X?”, khách hàng sẽ không biết bắt đầu từ đâu, nhưng nếu ta gợi ý cho họ các yếu tố như giá thành, chất lượng, dịch vụ, hậu mãi thì họ có thể dựa vào đó mà đánh giá và nêu ý kiến.
8. Chỉ muốn xác nhận ý kiến từ trước
Sai lầm thứ 8 trong phân tích thị trường: Thiên kiến xác nhận
Confirmation bias – thiên kiến xác nhận – là một trong những sai lầm kinh điển trong phân tích thị trường mà ai cũng có thể mắc phải. Đây là xu hướng chủ động tìm kiếm (dù là không cố ý) và tin tưởng nhiều hơn vào các thông tin, bằng chứng giúp khẳng định ý kiến có sẵn trước đó, hay thậm chí là đọc và phân tích dữ liệu theo hướng có lợi cho ý kiến của mình. Đương nhiên khi bị ảnh hưởng như thế này, kết quả phân tích thị trường không còn chính xác và khách quan được nữa.
9. Bỏ qua kết quả phân tích thị trường
Và cuối cùng, sai lầm nguy hiểm nhất trong phân tích thị trường chính là bỏ ngoài tai kết quả phân tích được. Doanh nghiệp vốn đã có kiến thức và ý kiến của mình về thị trường. Khi nhận được kết quả phân tích khác với ý kiến ban đầu của mình, thay vì lắng nghe, nhiều khi ta không chấp nhận vì cho rằng mình đúng. Điều này không những gây lãng phí mà còn mang lại hậu quả nghiêm trọng khi bỏ qua các cơ hội hoặc nguy cơ được phân tích thị trường chỉ ra.
Sai lầm thứ 9 trong phân tích thị trường: Bỏ qua kết quả
KẾT
Trên đây là các sai lầm trong phân tích thị trường phổ biến nhất mà các doanh nghiệp nên tránh. Nếu còn cảm thấy không chắc chắn và tự tin vào kế hoạch phân tích thị trường của mình, đừng ngần ngại liên hệ đến các công ty phân tích thị trường như Babuki để được tư vấn hỗ trợ cách phân tích thị trường tốt nhất.
Babuki sẵn lòng hỗ trợ, tư vấn anh/ chị về các thông tin thị trường hữu ích, đầu tư/ gọi vốn và giải pháp công nghệ. Anh/ chị có thể BẤM ĐỂ GỬI YÊU CẦU TỚI BABUKI.
phân tích thị trường