Đăng bởi Kathy Trần vào 24/06/2021

Chuyển đổi số hiện là một trong những chủ đề kinh doanh nóng hổi (và có lẽ là “nóng nhất” hiện nay) trong các doanh nghiệp. Các yếu tố quan trọng của Chuyển đổi số vẫn cần được chỉ rõ, và vì vậy các chức năng liên quan trong môi trường doanh nghiệp vẫn chưa được xác định. Trọng tâm của Chuyển đổi số không phải là công nghệ.

Trong một bài báo, Alessandro Braga (Giám đốc Công nghệ thông tin của Talent Garden, mạng lưới co-working lớn nhất châu Âu) đã xác định 6 trụ cột (mà ông gọi là ‘trục’) của Chuyển đổi số: 3 trục bên trong công ty (con người, quy trình và công nghệ) và 3 trục bên ngoài (khách hàng, mối quan hệ và sản phẩm / dịch vụ).

Trong một bài báo khác đăng trên MIT Sloan Review, Peter Weill (Chủ tịch Trung tâm Nghiên cứu Hệ thống Thông tin tại Trường MIT Sloan) và Stephanie L. Woerner (Nhà khoa học nghiên cứu tại Trung tâm này) đã xác định hai khía cạnh kinh doanh để đánh giá mức độ sẵn sàng của các doanh nghiệp về mặt kỹ thuật số: trải nghiệm khách hàng và hiệu quả hoạt động.

Nhìn chung, đa phần các ý kiến đều thống nhất rằng Chuyển đổi số không phải là về công nghệ, mà là cách kinh doanh mới và cách tiếp cận mới với các mô hình doanh nghiệp, như George Westerman nói: “Khi nói đến Chuyển đổi số, kỹ thuật số không phải là câu trả lời. Sự chuyển đổi mới là câu trả lời”.

Kết cấu của “Kim tự tháp chuyển đổi kỹ thuật số”

Tận dụng kinh nghiệm thực chiến của mình (hơn 8 năm hoạt động với vai trò là Nhà tư vấn Quản lý, đã tiếp xúc rất nhiều với các lĩnh vực chiến lược, tổ chức, hệ thống kiểm soát quản lý và chuyển đổi doanh nghiệp) và những tài liệu đã tiếp cận trong vài năm qua, Patrick Turchi đã tạo ra mô hình “Kim tự tháp chuyển đổi số”. Ông hy vọng mô hình này sẽ hỗ trợ việc định rõ các sáng kiến ​​Chuyển đổi số và giúp hiểu được tác động của kỹ thuật số đối với các doanh nghiệp.

3 cấp độ mà doanh nghiệp cần tiếp cận Chuyển đổi số

  • Chiến lược (Strategy)
  • Thực thi (Execution)
  • Công nghệ (Technology)

Kim tự tháp chuyển đổi số

Một chương trình Chuyển đổi số hiệu quả phải bao gồm ít nhất 2 trong 3 cấp độ, và lý tưởng nhất (về lâu dài) là bao gồm từng cấp độ trong 3 cấp độ này.

Ví dụ: định nghĩa về Mô hình kinh doanh ‘Kỹ thuật số’ mới, nếu không được thực thi thông qua phương pháp thâm nhập thị trường mới, vẫn chỉ là một bài tập lý thuyết suông. Nó sẽ chỉ là bài trình bày với ban giám đốc và sẽ không thay đổi cách doanh nghiệp vận hành.

Mặt khác, việc triển khai hệ thống CNTT mới (chẳng hạn như ERP hoặc CRM) hoặc việc thiết lập hệ thống thương mại điện tử độc lập sẽ không phải là sáng kiến ​​Chuyển đổi số, nếu nó không nằm trong kế hoạch chuyển đổi Mô hình hoạt động tổng thể hoặc phương pháp Thâm nhập thị trường (Go-to Market) mới.

Cần hiểu rằng mỗi cấp độ trong 3 cấp độ của kim tự tháp có sức ảnh hưởng mạnh mẽ đến (và thậm chí còn xác định) các yếu tố còn lại của mô hình này.

Trên thực tế, một chương trình Chuyển đổi số thành công đòi hỏi một cách tiếp cận “mang tính hệ thống” để nắm bắt một sáng kiến ​​thực sự mang tính chuyển đổi. Chỉ riêng chiến lược, thực thi hoặc công nghệ không thể chuyển đổi một công ty: chỉ có sự xem xét tổng hợp của (ít nhất) hai trong số các yếu tố đó mới giúp doanh nghiệp chuyển đổi.

Có 5 block chính thuộc 3 cấp độ trên, hình thành nên Kim tự tháp chuyển đổi số:

  • Mô hình kinh doanh / Chiến lược kinh doanh (Business Model / Business Strategy)
  • Mô hình vận hành (Operating Model)
  • Hoạt động vận hành (Operations)
  • Hoạt động thâm nhập thị trường (Go-to Market)
  • Công nghệ (Technology)

Các yếu tố này có liên quan với nhau và mối liên hệ giữa chúng cần được xem xét trong các sáng kiến Chuyển đổi số. Trên thực tế, phương thức “vận hành kinh doanh” mới (cả trong công ty và liên quan tới thị trường) là cách mà chương trình Chuyển đổi số hoạt động tốt.

Công nghệ tác động đến Mô hình vận hành và Các hoạt động vận hành của doanh nghiệp, đồng thời cũng hỗ trợ sự phát triển của việc Thâm nhập thị trường (ví dụ như thông qua việc tiếp cận một kênh mới hoặc xem xét danh mục sản phẩm hoặc các tính năng của sản phẩm). Tương tự, việc triển khai Mô hình kinh doanh (Business model) đòi hỏi phải có sự xác định (và sự phát triển) của các Mô hình vận hành, Hoạt động vận hành và Cách tiếp cận thị trường cụ thể.

Cấp 1: Chiến lược (Mô hình kinh doanh)

Chiến lược trong các quy trình Chuyển đổi số có vai trò rất quan trọng. Không có cái gọi là Chiến lược kỹ thuật số, chỉ có Chiến lược kinh doanh trong môi trường có mức độ kỹ thuật số cao.

Khi xác định Chiến lược kinh doanh trong môi trường kỹ thuật số, các doanh nghiệp phải đánh giá các cơ hội và tác động (cũng như các mối đe dọa tiềm ẩn) của Mô hình kinh doanh được công nghệ hỗ trợ (hoặc Mô hình kinh doanh kỹ thuật số). Chúng bao gồm, nhưng không giới hạn ở những yếu tố sau:

  • Mô hình kinh doanh platform và marketplace
  • Sự phát triển của mô hình sở hữu (với sự chuyển đổi từ quyền sở hữu sang quyền truy cập, thông qua các mô hình trả tiền cho mỗi lần sử dụng)
  • Các dịch vụ giá trị gia tăng thông qua công nghệ kỹ thuật số
  • Sản phẩm (và dịch vụ) dựa trên dữ liệu

Kim tự tháp chuyển đổi số - V01

Cấp 2: Thực thi

“Dù chiến lược có đẹp đẽ đến mấy, thỉnh thoảng bạn cũng nên nhìn vào kết quả”. Không rõ có phải cố Thủ tướng Anh Winston Churchill từng nói câu này không, nhưng rõ ràng thực thi là chìa khóa cho sự chuyển đổi doanh nghiệp và các chương trình Chuyển đổi số cũng không hoạt động ngoài quy luật đó.

Việc thực thi hoạt động theo hai hướng: trong nội bộ công ty và bên ngoài công ty (hướng về thị trường hoặc những thị trường mà công ty sẵn sàng phục vụ).

Có 3 block trong cấp độ thực thi:

  • Mô hình vận hành doanh nghiệp (Corporate Operating Model)
  • Mô hình thực thi (Operating Model of Operations)
  • Cách thức thâm nhập thị trường (Go-to Market Approach)

Cần tìm hiểu sâu hơn từng block này, vì mỗi block được tạo ra từ nhiều yếu tố và đều cần được chú ý đặc biệt khi phát triển sáng kiến ​​Chuyển đổi số.

Tuy nhiên, cần lưu ý là ở cấp độ này, chiến lược mà doanh nghiệp đã xác định sẽ được thực hiện thông qua chính các yếu tố nền tảng của doanh nghiệp:

  • Sản phẩm và Khách hàng: xác định đề xuất kinh doanh (cân nhắc các yếu tố chính như giá bán, kênh phân phối, cách quảng bá và truyền thông, đề xuất giá trị sản phẩm được hỗ trợ bởi công nghệ số, v.v.)
  • Tổ chức, Quy trình và Công cụ: thông qua Mô hình Hoạt động, các yếu tố này phác thảo cấu trúc của doanh nghiệp và cách thức hoạt động
  • Hoạt động Vận hành: tạo nên cách doanh nghiệp hiện thực hóa các sản phẩm (và dịch vụ) mà doanh nghiệp sẵn sàng đưa vào thị trường

Kim tự tháp chuyển đổi số - Thuc thi

Đây là những thành phần tiêu chuẩn của việc thực thi chiến lược và không chỉ phù hợp trong bối cảnh Chuyển đổi số. Tuy nhiên, cần nhấn mạnh rằng trong bối cảnh này, chúng đòi hỏi một cách tiếp cận cụ thể thông qua việc đánh giá tác động của kỹ thuật số và công nghệ. Ví dụ, ta định nghĩa ra sao về “sản phẩm” trong một bối cảnh kỹ thuật số như platform về chia sẻ xe ô tô? Nó là dịch vụ được cung cấp, việc đi tới điểm đến, việc tiếp cận được chiếc xe, thời gian cần thiết, v.v…? Chính định nghĩa về “sản phẩm” ở đây có tác động đến việc xác định giá cả, giá trị, đề xuất về sản phẩm lõi…

Cấp 3: Công nghệ

Công nghệ không phải là cốt lõi của Chuyển đổi số, nhưng thực sự là yếu tố thúc đẩy nó. Công nghệ phục vụ (và hỗ trợ) việc thực hiện mục tiêu và chỉ tiêu kinh doanh thông qua các block “thực thi”. Công nghệ là yếu tố thúc đẩy sự tiến triển của Mô hình vận hành doanh nghiệp, Hoạt động thực thi (với cách tiếp cận Công nghiệp 4.0) và hiện thực hóa cách thức Thâm nhập thị trường.

Mặt khác, công nghệ là động lực chính cho sự thay đổi theo từng cấp độ trên kim tự tháp. Việc xác định được tầm ảnh hưởng của công nghệ với từng cấp độ đó là năng lực chiến lược mấu chốt của doanh nghiệp. Cần tìm ra những thay đổi về mặt kinh doanh trong một thị trường được công nghệ thúc đẩy và xác định những phản hồi chiến lược (hoặc dự báo với động thái chiến lược chính xác).

Kim tự tháp chuyển đổi số - Cong nghe

Hành trình chuyển đổi số có trọng tâm là con người

Chuyển đổi số là một hành trình, không phải là đích đến” bởi vì như mọi hoạt động chiến lược khác trong doanh nghiệp, các sáng kiến ​​Chuyển đổi số cần được liên tục xem xét và đánh giá. Việc doanh nghiệp chấp thuận công nghệ mới, quy trình mới và hình thái tổ chức mới của  là một phần quan trọng đòi hỏi sự giám sát liên tục và (nếu cần thiết) sự điều chỉnh nhanh chóng. Và tất nhiên, như bất kỳ chương trình chuyển đổi doanh nghiệp nào khác, việc Quản lý sự thay đổi là điều thiết yếu để hoàn thành được sáng kiến.

Chuyển đổi số thực sự liên quan tới con người nhiều hơn là công nghệ. Vì vậy, thái độ cởi mở chân thành (và sự thích thú) đối với công nghệ và sự đổi mới là rất quan trọng trong tổ chức (đặc biệt ở cấp lãnh đạo cao nhất) để sáng kiến ​​chuyển đổi có thể thành công. Nhân sự ở các phòng ban Công nghệ có kiến ​​thức và kinh nghiệm, nhưng sự hiểu biết sâu sắc về tác động (và lợi ích) của công nghệ đối với từng chức năng của công ty là chìa khóa để đảm bảo sự thành công của sáng kiến ​​Chuyển đổi số.

Nguồn: thedigitaltransformationpeople.com

Lược dịch: Bảo Châu (Babuki)

Đăng ký nhận bản tin

[contact-form-7 id="413" title="Đăng ký nhận tin"]

Các bài bài viết liên quan

Xem thêm
Case study Chuyển đổi số Tin tức

Ví điện tử Momo với tham vọng trở thành siêu ứng dụng

Với 31 triệu người dùng, ví điện tử MoMo tham vọng xây dựng hệ sinh thái tài chính hoàn chỉnh cho người dùng, doanh nghiệp và nhà cung cấp dịch vụ tài chính.

09/05/2022 • Kathy Trần
Chiến lược Chuyển đổi số

4 chiến lược doanh nghiệp trong thế giới kỹ thuật số

Thay vì chỉ thích nghi, chúng ta cần hợp tác sâu rộng và thúc đẩy các chuyển đổi dựa trên kỹ năng. Những cá nhân và doanh nghiệp không thay đổi sẽ khó tồn tại.

22/02/2022 • Kathy Trần
Chuyển đổi số Logistics Vận hành / Chuỗi cung ứng

Sự chuyển mình của kỹ thuật số và chuỗi cung ứng hậu đại dịch

Các nền tảng kỹ thuật số, kho lạnh, khối trung tâm dữ liệu và các nhà xưởng lớn đang thu hút các nhà đầu tư mạnh mẽ trong thời kì mới.

22/02/2022 • Kathy Trần
Chuyển đổi số Phân tích Thị trường

Ví điện tử Việt Nam tiếp tục thống lĩnh thị trường nội địa

Các doanh nghiệp ví điện tử Việt Nam đang không ngừng phát triển và mở rộng hợp tác để gia tăng sự hiện diện trên thị trường.

17/02/2022 • Kathy Trần
Chiến lược Marketing / CX

CEO Facebook: “Metaverse là biên giới tiếp theo trong việc kết nối con người”

Nhân dịp Facebook Inc đổi tên thành Metaverse Platforms Inc, Mark Zuckerberg, CEO của Facebook, đã viết một bức thư trên tài khoản Facebook của anh. Bài viết này biên dịch lại toàn bộ nội dung bức thư.

29/10/2021 • Kathy Trần
Chuyển đổi số Khởi nghiệp Tin tức

The Models of DX: Các mô hình chuyển đổi số của Startup

Trong những năm gần đây, khái niệm DX ( Digital Transformation: chuyển đổi số) được nhắc tới rất thường xuyên. DX với ý nghĩa là quá trình sử dụng các công nghệ để điều chỉnh các quy trình kinh doanh, văn hóa và trải nghiệm khách hàng. Không chỉ các công ty, tập đoàn lớn tham gia vào cuộc đua DX, mà cả các công ty khởi nghiệp startup cũng hiện diện, góp phẩn thúc đẩy quá trình chuyển đổi số này. Thực tế cho thấy đây là xu hướng không thể đảo ngược, đã và đang mang lại tính hiệu quả, hình thành cấu trúc kinh doanh mới bền vững cho nhiều lĩnh vực khác nhau. Chia sẻ rất hay của bạn Hoàng Thị Kim Dung, Ventures Capitalist at Genesia Ventures Japan về chủ đề này.

26/10/2021 • Babuki JSC
Chuyển đổi số Khởi nghiệp Tin tức

Hierarchy of Marketplace Framework – Hệ thống cấp bậc của mô hình kinh doanh nền tảng

Sarah Tavel, General Partner của quỹ BenchMark, đề xuất “Hierarchy of Marketplace Framework”, khuyến khích các nhà sáng lập sử dụng nó để xây dựng sản phẩm cho mô hình Marketplace.

26/09/2021 • Babuki JSC
Chuyển đổi số Tái cấu trúc / Chuyển đổi doanh nghiệp Tài liệu

[Visual] Cách PNJ đối mặt với khủng hoảng tái cấu trúc khi áp dụng hệ thống ERP 8,3 triệu USD

Để có được mức lợi nhuận sau thuế 6 tháng đầu năm 2021 đạt 736 tỷ đồng, PNJ đã trải qua những giai đoạn tái cấu trúc đầy chông gai những năm trước đó.

26/08/2021 • Kathy Trần
Bán lẻ / Ecommerce Case study Chuyển đổi số

Cách Nike dùng bán hàng trực tiếp (D2C) và dữ liệu để mở rộng đế chế

Từ 2011, Nike đã tăng doanh số bán hàng trực tiếp từ 16% tổng doanh thu lên 35%, trong khi tiếp tục gia tăng tổng thị phần.

04/08/2021 • Babuki JSC
Case study Chuyển đổi số Mô hình kinh doanh

Cách Salesforce xây dựng đế chế hàng chục tỷ đô từ CRM

Cách pha trò của Benioff thu hút được sự chú ý, nhưng không ai thực sự tin rằng startup Salesforce của ông có thể vượt lên các công ty phần mềm khổng lồ.

02/08/2021 • Babuki JSC