Mạng lưới Logistics thông minh ASEAN (ASLN) thu hút nhà đầu tư nước ngoài

Mạng lưới Logistics thông minh ASEAN (ASLN) là một nền tảng được tạo lập nhằm mục đích thúc đẩy sự liên kết và hội nhập logistics trong khối ASEAN. Ngoài nhiệm vụ chính là xây dựng cầu nối liên kết giữa nhóm 10 thành viên, ASLN còn tìm cách thúc đẩy việc sử dụng cơ sở hạ tầng hậu cần thông minh và bền vững. Đây sẽ là tiền đề vững chắc cho sự thành công của Kế hoạch Tổng thể về Kết nối ASEAN 2025 sắp tới.

ASLN chính thức khởi động vào tháng 11 năm 2020 với dự án đầu tiên là phát triển Trung tâm Logistics Kho vận Nội địa Vĩnh Phúc (Siêu Cảng) giữa Singapore và Việt Nam. Sau hơn một năm hoạt động, mạng lưới này đã có những thay đổi và thành tựu nhất định với tiềm năng thu hút các nhà đầu tư nước ngoài trong khu vực.

Mạng lưới Logistics thông minh ASEAN (ASLN) được tạo lập nhằm thúc đẩy sự liên kết và hội nhập logistics trong khối ASEAN (Ảnh: Insider Financial)

Mạng lưới Logistics thông minh ASEAN trên thực tế

Tính đến thời điểm hiện tại, ASLN đã khởi động tổng cộng hai dự án: một ở Việt Nam và một ở Campuchia. Các dự án đã góp phần đưa đến cho ASLN một cái nhìn tổng quan nhất về thực tế của mạng lưới khi đi vào hoạt động.

Trung tâm Logistics ICD Vĩnh Phúc

Dự án đầu tiên thuộc ASLN là Trung tâm Logistics ICD Vĩnh Phúc, nằm ở tỉnh Vĩnh Phúc. Trung tâm được khởi dựng bởi Việt Nam và Singapore vào tháng 11 năm 2020, tại sự kiện có sự tham dự của thủ tướng hai nước.

Theo như kế hoạch đề ra, dự án sẽ phát triển một kho container nội địa và trung tâm hậu cần tại Vĩnh Phúc, gọi là “Siêu cảng”. Sau khi hoàn thành, đây sẽ là một trong những trung tâm hậu cần lớn nhất ở miền Bắc Việt Nam, kết nối 20 khu công nghiệp bằng đường sắt, đường bộ và đường hàng không, cũng như kết nối với Hà Nội, Sân bay Quốc tế Hải Phòng và tỉnh Vân Nam của Trung Quốc. Dự án do Tập đoàn T&T của Việt Nam và Tập đoàn YCH của Singapore quản lý và được đầu tư hơn 166 triệu USD.

Khu liên hợp Logistics Phnôm Pênh

Tháng 3 năm 2021, Bộ Công chính và Giao thông vận tải Campuchia và Tập đoàn YCH của Singapore đã công bố một thỏa thuận khung để phát triển Khu liên hợp Logistics Phnom Penh ở Campuchia. Đây cũng là dự án thứ hai được khởi chạy theo ASLN.

Khu liên hợp Phnôm Pênh Logistics được thiết kế theo tiêu chí “hiện đại, đẳng cấp thế giới” (Ảnh: Khmer post Asia)

Theo thỏa thuận, khu liên hợp Phnôm Pênh Logistics được thiết kế để trở thành một khu phức hợp hậu cần “hiện đại, đẳng cấp thế giới”. Theo đó, hai bên thống nhất việc sử dụng công nghệ hậu cần để cải thiện khả năng phục hồi, khả năng hiển thị cũng như quy trình hậu cần. Bên cạnh đó, dự án cũng xây dựng thêm một học viện đào tạo và trung tâm khởi nghiệp để đào tạo nguồn nhân lực của Campuchia trong lĩnh vực hậu cần.

Giống như dự án ở Việt Nam, khu phức hợp Logistics Phnôm Pênh hướng tới mục tiêu xây dựng “siêu cảng”. Ước tính chi phí cho dự án là khoảng 200 triệu USD và sẽ bắt đầu thực hiện trong năm 2022.

Cơ hội thu hút giới đầu tư nước ngoài

Hai dự án đầu tiên trong khuôn khổ ASLN tiết lộ xu hướng về các dự án trong tương lai và cách các nhà đầu tư nước ngoài thu lợi từ việc tham gia. Đáng chú ý, cả hai dự án đều có sự tham gia của Tập đoàn YCH, Singapore – tổ chức tiên phong trong việc phát triển cơ sở hạ tầng hậu cần ở các nước kém phát triển hơn. Mặc dù không chắc rằng YCH Group sẽ tham gia vào tất cả các dự án ASLN, nhưng có khả năng các dự án khác sẽ có sự dẫn dắt của các công ty có kinh nghiệm, chuyên môn và nguồn lực từ các thị trường phát triển hơn, bên cạnh các đối tác địa phương tại nước sở tại.

Mặc dù các thực thể chính trong các dự án ASLN sẽ có trụ sở tại ASEAN, nhưng các công ty nước ngoài vẫn có thể tham gia thông qua việc cung cấp các dịch vụ tư vấn, hàng hóa và dịch vụ được sử dụng để phát triển cơ sở hạ tầng và các hình thức hợp tác khác. Hơn nữa, các nhà đầu tư nước ngoài có thể trở thành nhà tài trợ chính cho các dự án ASLN.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp nước ngoài hoạt động trong khu vực ASEAN cũng được hưởng lợi từ kết quả của các dự án, ngay cả khi họ không trực tiếp tham gia. Với tình trạng thiếu hụt cơ sở hạ tầng nghiêm trọng ở nhiều nước ASEAN, việc hội nhập khu vực nhiều hơn sẽ dẫn đến hậu cần rẻ hơn, nhanh hơn và hiệu quả hơn, mang lại lợi ích cho thương mại hàng hóa và dịch vụ trong khu vực.

Đóng góp vào Kế hoạch Tổng thể Kết nối ASEAN 2025

Mục tiêu của ASLN là thúc đẩy các ưu tiên hậu cần trong Kế hoạch tổng thể về kết nối ASEAN 2025. Logistics chỉ là một lĩnh vực trong kế hoạch đó, cũng tập trung vào cơ sở hạ tầng bền vững, đổi mới kỹ thuật số, sự phù hợp trong quy định và sự linh hoạt của con người.

Về hậu cần, Kế hoạch tổng thể nêu rõ hai mục tiêu chiến lược: giảm chi phí chuỗi cung ứng ở mỗi quốc gia thành viên ASEAN, và cải thiện tốc độ và độ tin cậy của chuỗi cung ứng ở mỗi quốc gia. Để theo đuổi hai mục tiêu chiến lược này, Kế hoạch tổng thể đưa ra hai sáng kiến:

• Tăng cường khả năng cạnh tranh của ASEAN thông qua các tuyến giao thương và hậu cần được nâng cấp
• Nâng cao hiệu quả chuỗi cung ứng thông qua việc giải quyết các điểm nghẽn chính

Các ưu tiên về hậu cần cũng được đưa vào các mục tiêu khác trong Kế hoạch tổng thể, bao gồm: xây dựng cơ sở hạ tầng mềm để hỗ trợ hiệu quả sử dụng, hỗ trợ phát triển thương mại điện tử và đưa ra các thước đo khách quan về tiến độ và các vướng mắc.

Tuy nhiên, kế hoạch tổng thể lưu ý rằng các sáng kiến trước đây nhằm cải thiện hậu cần ở ASEAN đã không phát triển nhanh chóng như mong đợi. Theo đó, bản kế hoạch chỉ rõ nguyên nhân chủ yếu là do sự thiếu phối hợp giữa các cơ quan chính phủ và việc chia sẻ các phương pháp tốt nhất.

Trước những thách thức này, kế hoạch tổng thể lưu ý rằng các nước ASEAN có cơ hội tạo ra các cơ chế hỗ trợ sự hợp tác nhiều hơn giữa các công ty hậu cần, các tổ chức nghiên cứu và các quốc gia thành viên, như một phương tiện để xác định các điểm vướng mắc trên các lĩnh vực chính trong chuỗi cung ứng của khu vực.

Babuki tổng hợp, theo Asean Briefing