Thành công của Sea Group tại Đông Nam Á
Chúng ta hãy cùng xem xét những thực tế sau đây: Sea Group có trụ sở tại Singapore, là công ty đại chúng có giá trị nhất ở đảo quốc này với giá trị vốn hóa thị trường khoảng 69 tỷ USD tính đến ngày 19 tháng 8 năm 2020. Forrest Li, chủ tịch và đồng sáng lập của Sea, có giá trị tài sản ròng ở mốc 7,1 tỷ USD, đã đưa anh ấy lên vị trí thứ 7 trong danh sách 50 người giàu nhất Singapore, tăng từ vị trí thứ 21 của năm trước. Hai người đồng sáng lập khác của công ty, David Chen và Gang Ye, cũng là những tỷ phú.
Trong khi đại dịch Covid-19 đã gây khó khăn cho rất nhiều công ty, nó lại đem đến lợi ích cho một số công ty khác, nhất là Sea Group Ba lĩnh vực kinh doanh chính của công ty đã chứng kiến nhu cầu tăng vọt trong giai đoạn bình thường mới: thương mại điện tử, trò chơi trực tuyến và thanh toán kỹ thuật số. Và Ông Li nói rằng sự tăng trưởng này chỉ mới bắt đầu: “Chúng ta không hề thấy giới hạn đối với ba lĩnh vực kinh doanh này.” Các nhà đầu tư đồng ý, vì cổ phiếu của Sea đã tăng hơn gấp ba lần trong năm 2020 lên khoảng 146 USD (và tăng hơn 1.000% kể từ đầu năm ngoái).
Báo cáo doanh thu / lợi nhuận quý thứ hai 2020 của Sea được công bố vào ngày 18 tháng 8 đã cho thấy doanh nghiệp hoạt động tốt như thế nào. Tổng doanh thu tăng gần gấp đôi lên 1,3 tỷ đô la – được thúc đẩy bởi mức tăng trưởng doanh thu lớn tại hai mảng kinh doanh lớn nhất của công ty: trò chơi trực tuyến và thương mại điện tử, tăng 62% lên 716 triệu đô la và gần gấp ba lần lên 511 triệu đô la. Tuy nhiên, công ty vẫn không có lãi vì khoản lỗ trong quý thứ hai tăng 59% lên 373 triệu USD so với cùng kỳ năm trước.
Thành công của Sea cũng là sự xác thực cho niềm tin của Li vào tương lai kỹ thuật số ở Đông Nam Á. Ông Li nói rằng đại dịch chỉ làm tăng tốc sự gián đoạn đã có sẵn. Ông cũng nói trong một cuộc phỏng vấn video từ văn phòng của Sea tại Galaxis, một khu kinh doanh công nghệ cao ở Singapore rằng: “Vài năm sau, khi chúng ta nhìn lại tình hình này, tôi nghĩ rằng chúng ta sẽ thấy sự chuyển đổi kỹ thuật số trong đại dịch này là rất rộng và rất sâu và theo quan điểm của chúng tôi là không thể đảo ngược”.
Hành trình khởi nghiệp và phát triển của Sea Group, cùng với Forrest Li, nhà sáng lập của công ty
Forrest Li, người có bằng kỹ sư của Đại học Jiaotong Thượng Hải và bằng Thạc sĩ Đại học Stanford, đã trải qua một chặng đường dài trong 42 năm cuộc đời của mình. Ông sinh ra và lớn lên ở thành phố cảng Thiên Tân của Trung Quốc, nơi mà cha mẹ ông đã dành toàn bộ sự nghiệp của họ tại các công ty nhà nước. Sau khi trở thành nhà tuyển dụng cho Motorola và Corning ở Thượng Hải trong bốn năm, Li nhận ra rằng ông muốn làm điều gì đó nhiều hơn cho cuộc đời mình sau khi nghiên cứu hàng trăm bản lý lịch. “Mỗi bản lý lịch là một câu chuyện cá nhân, phải không? Vì vậy, bằng cách đọc những câu chuyện của người khác, tôi bắt đầu nghĩ về việc tôi muốn bản lý lịch của mình sẽ trông như thế nào trong tương lai “, ông chia sẻ với Forbes Asia vào năm 2015.” Lúc đó tôi biết rõ bản lý lịch của mình sẽ trông như thế nào sau 5 năm nữa. Và tôi không cảm thấy có gì hứng thú.” Bước đầu tiên của ông để thay đổi bản thân là được nhận vào Stanford, nơi ông gặp người vợ tương lai, bà Ma Liqian.
Năm 2005, ông Li tham dự lễ tốt nghiệp của bà Ma, nơi Steve Jobs đã có bài phát biểu nổi tiếng “bạn cần phải tìm thấy thứ mà khiến bản thân yêu thích”. Jobs đã truyền cảm hứng cho Li theo đuổi đam mê chơi game trực tuyến, vì vậy ông đã thành lập một công ty trò chơi có tên GG Game ở Singapore, nơi ông đã chuyển đến cùng với bà Ma. Startup thất bại. Nhưng không nản lòng, ông đã tiếp tục thành lập Garena vào năm 2009 cùng với Chen và Ye – cả ba hiện đều là những người Singapore nhập tịch gốc Trung Quốc đại lục.
Nhưng giữ cho công ty thứ hai này tồn tại cũng là một thử thách trong lúc châu Á vẫn đang quay cuồng với cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu. Công ty đã có một bước ngoặt lớn vào năm 2010 khi ký được hợp đồng phân phối trò chơi từ Riot Games có trụ sở tại Mỹ và Tencent nắm giữ 40% cổ phần của công ty, mang lại cho Sea một khoản tiền mặt lớn (hiện giảm xuống còn 20%). Bước tiếp theo trong quá trình phát triển của Sea là vào năm 2014, khi công ty ra mắt AirPay, vốn phát triển thành dịch vụ tài chính kỹ thuật số SeaMoney. Năm tiếp theo, công ty đã mạo hiểm bước chân vào lĩnh vực thương mại điện tử với sự ra mắt của Shopee.
Nick Nash, người Mỹ, cựu chủ tịch tập đoàn Sea từ năm 2014 đến năm 2018, cho biết những bước đi này là một phần trong kế hoạch của ông Li nhằm tạo ra một công ty lấy cảm hứng từ Alibaba và Tencent cho thị trường Đông Nam Á. Ông Nash, hiện là đồng sáng lập và Tổng giám đốc điều hành của Asia Partners, một quỹ đầu tư cổ phần tư nhân (PE) Singapore đầu tư vào các công ty công nghệ Đông Nam Á, chia sẻ: “Sự phát triển của Đông Nam Á có nhiều điểm tương đồng như Trung Quốc ở nhiều khía cạnh, nhưng đang xảy ra muộn hơn khoảng 11 năm.” Ông cũng nói: “Sự xuất sắc trong chiến lược của Forrest là rất rõ ràng, một cơ hội để thích ứng tại địa phương và được truyền cảm hứng từ hai mô hình kinh doanh có giá trị nhất từ Trung Quốc – trò chơi trực tuyến của Tencent và thương mại điện tử của Alibaba”.
Vào năm 2017, ông Li đã đổi tên công ty thành Sea trước khi phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) năm đó — cái tên mới là một cái tên phù hợp với Đông Nam Á, thị trường chính của công ty. Sea đã huy động được 884 triệu đô la trong một đợt chào bán, định giá công ty hơn 4 tỷ đô la khi cổ phiếu của công ty được niêm yết trên Sàn giao dịch chứng khoán New York. “Kết nối các dấu chấm” đã trở thành khẩu hiệu của Sea, một cụm từ được trích từ bài phát biểu năm 2005 của Jobs.
Lĩnh vực kinh doanh trò chơi trực tuyến của Sea – Garena – tăng trưởng trong đại dịch
Ông Li cho biết: Với rất nhiều người ở nhà hoặc đang thực hiện giãn cách xã hội, lên mạng hiện là cách thức chính để tương tác với những người khác. Hoạt động kinh doanh trò chơi trực tuyến của Sea, vẫn giữ tên Garena, đã có một khởi đầu mạnh mẽ trong năm, với nửa tỷ người dùng có tương tác trong quý 2 năm 2020, tăng 61% so với năm trước. Sự tăng trưởng đó được thúc đẩy bởi sự phổ biến của Free Fire, một trò chơi nhiều người chơi theo phong cách cuộc chiến hoàng tộc (battle royale). Theo đơn vị nghiên cứu App Annie, đây là trò chơi di động được tải xuống nhiều thứ ba trên toàn cầu trong quý 2 từ cửa hàng ứng dụng Google Play.
Shopee, lĩnh vực kinh doanh thương mại điện tử của Sea, tăng trưởng đột phá trong đại dịch
Hoạt động kinh doanh trên Shopee của Sea có mức tăng trưởng tương tự do đại dịch gây ra, khi người mua sắm có xu hướng tích trữ hàng hóa. Ông Li nói: “Điều đầu tiên đối với người tiêu dùng là họ mua những thứ họ cần. Trong quý 2, Shopee có tổng giá trị hàng hóa tăng 110% so với năm trước và lên đến 8 tỷ USD, trong khi tổng số lượng đơn đặt hàng đạt 616 triệu, tăng 150% so với cùng kỳ năm trước. Theo App Annie, Shopee là ứng dụng mua sắm được tải xuống nhiều nhất ở Đông Nam Á và nằm trong top ba trên toàn thế giới trong cùng danh mục trong nửa đầu năm.
Shopee vẫn thua lỗ sau 5 năm hoạt động. Khoản lỗ hoạt động của bộ phận thương mại điện tử của Sea đã tăng lên 345 triệu đô la trong quý 2 từ 270 triệu đô la một năm trước đó. Chi phí của Shopee phát sinh từ cuộc chiến tốn kém để giành và giữ thị phần từ nhiều đối thủ chẳng hạn như Lazada của Alibaba và Tokopedia của Indonesia (cũng do Alibaba hậu thuẫn). Khoản lỗ ròng của Shopee là lý do chính khiến Sea vẫn thua lỗ (trong khi đó, Garena có lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh là 167 triệu đô la trên doanh thu 384 triệu đô la trong quý gần nhất).
Nhưng thị trường thương mại điện tử của Đông Nam Á vẫn đang trên đà phát triển — theo một báo cáo năm ngoái bởi Google, Temasek và công ty tư vấn Bain, thì chưa đến một nửa trong số 360 triệu người dùng internet của khu vực mua sắm trực tuyến. Sachin Mittal, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu viễn thông, truyền thông và công nghệ tại DBS ở Singapore, cho biết hiện tại, việc giành thị phần sẽ vượt lên trên việc kiếm tiền. Ông nói: “Khoản lỗ của Shopee là hợp lý trong giai đoạn này vì thị phần được ưu tiên hơn lợi nhuận khi mức độ thâm nhập thương mại điện tử còn ở mức thấp.”
Ông Li cho biết, Shopee có thể hòa vốn bất cứ lúc nào. Yanjun Wang, giám đốc của toàn tập đoàn, nói với các nhà phân tích trong một cuộc họp trực tuyến vào tháng 5: “Chúng tôi tập trung đầu tư vào tăng trưởng, và vào việc mở rộng vị trí dẫn đầu thị trường, thứ sẽ mang lại cho chúng tôi hiệu quả đầu tư tốt hơn nhiều trong thời gian dài và khả năng mang lại lợi nhuận.”
SeaMoney, lĩnh vực thanh toán kỹ thuật số đầy tiềm năng
Hoạt động kinh doanh thứ ba của Sea là SeaMoney. Bộ phận dịch vụ tài chính kỹ thuật số là đơn vị nhỏ nhất trong số các đơn vị kinh doanh của Sea, với doanh thu quý 2 là 12 triệu đô la — khoảng 1% tổng doanh thu của công ty. Hiện tại, giá trị của SeaMoney đến từ giúp tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động của các đơn vị khác, chẳng hạn như thanh toán cho Shopee. Ông Li nói: “Chúng tôi tin rằng thanh toán kỹ thuật số là một cơ sở hạ tầng rất quan trọng. Ví dụ: vào tháng 7, 45% tổng đơn đặt hàng của Shopee ở Indonesia được thanh toán bằng dịch vụ ví di động của SeaMoney.
SeaMoney có tiềm năng trở thành một lĩnh vực kinh doanh quan trọng. Doanh thu quý 2 tăng hơn gấp 5 lần so với chỉ hơn 2 triệu đô la vào một năm trước. Theo báo cáo của Google, Temasek và Bain, thị trường thanh toán kỹ thuật số Đông Nam Á sẽ đạt 1 nghìn tỷ đô la vào năm 2025 — chiếm một nửa tổng số thanh toán trong khu vực. Tương tự như mua sắm trực tuyến, ông Li hy vọng sự ảnh hưởng của Coronavirus sẽ thúc đẩy nhiều người hướng tới thanh toán kỹ thuật số hơn nữa.
Một bổ sung có thể cho SeaMoney là một công cụ “game-changer”: ngân hàng kỹ thuật số. Đầu năm nay, Sea đã nộp đơn xin giấy phép để trở thành một trong hai giấy phép ngân hàng bán lẻ kỹ thuật số tại Singapore. Giống như một ngân hàng truyền thống, giấy phép sẽ cho phép Sea cho vay và nhận tiền gửi. Ông Nash cho biết: “Cách tốt nhất để kiếm tiền từ hoạt động kinh doanh cho vay là có tiền gửi của người tiêu dùng, giúp giảm chi phí vốn của bạn. Việc có giấy phép ngân hàng sẽ giúp Sea tiếp cận với nguồn tiền gửi tuyệt vời tại trung tâm tài chính quan trọng nhất của Đông Nam.” Đến cuối năm 2020 thì Sea đã chính thức được trao giấy phép này.
Triển vọng các lĩnh vực, thị trường khác
Ngoài lĩnh vực ngân hàng kỹ thuật số, ông Li không có kế hoạch ngay lập tức mở rộng ra ngoài ba ngành kinh doanh chính của Sea. Ông chia sẻ: “Chúng tôi luôn tin rằng giải trí kỹ thuật số, cụ thể là trò chơi, thương mại điện tử và dịch vụ tài chính kỹ thuật số là những danh mục [internet] lớn nhất.
Ông Li cũng nói rằng Sea đang bước vào một giai đoạn mới trong quá trình phát triển của doanh nghiệp, sau khi vượt qua những ngày đầu khởi nghiệp điên cuồng. “Chúng tôi không vội tìm kiếm một số thứ mới để phát triển. Điều đó rất, rất khác so với sáu, bảy năm trước lúc mà chúng tôi thực sự cấp bách,” Ông Li nói. “Chúng tôi sẽ tiếp tục tập trung vào ba lĩnh vực chính.” Tuy nhiên, ông cũng cho biết ông đang để mắt đến những cơ hội mới bao gồm dịch vụ giao đồ ăn trực tuyến, dịch vụ e-learning và dịch vụ khám chữa bệnh từ xa.
Về lâu dài, khi Sea tiếp tục phát triển thì sẽ dần bắt đầu di chuyển ra ngoài khu vực Đông Nam Á. Ông Li lấy ví dụ về Garena, lĩnh vực mà có hơn một nửa số người dùng trò chơi trực tuyến của họ đến từ bên ngoài khu vực bao gồm Ấn Độ, Mỹ Latinh, Trung Đông và Nga. “Nếu chúng tôi có cơ hội phục vụ nhiều người dùng hơn trên toàn cầu thì chúng tôi thực sự có khát vọng đó,” ông Li nói. Nhưng ông khẳng định rằng Đông Nam Á sẽ vẫn là ưu tiên của Sea. Khi được hỏi liệu ông có đổi tên Sea để phản ánh tham vọng toàn cầu của công ty hay không, ông chỉ cười nói: “Chúng tôi không có kế hoạch đó vào lúc này.”
Câu lạc bộ tỷ phú
David Chen là người thứ ba và cuối cùng trong số những người sáng lập Sea gia nhập vào hàng ngũ tỷ phú. Ông Chen, 39 tuổi, trở thành tỷ phú vào giữa tháng 6 khi giá cổ phiếu của công ty thương mại điện tử và trò chơi có trụ sở tại Singapore vượt qua 97 đô la – tăng 547% so với giá IPO. Cổ phần của ông trong công ty cộng với các quyền mua cổ phiếu đã đưa tài sản cá nhân của ông lên hơn 1 tỷ đô la.
Ông Chen là cổ đông cá nhân lớn thứ tư tại Sea sau những người đồng sáng lập như hai ông Li và Ye, cở đông lớn nhất và lớn thứ hai. Giám đốc độc lập kiêm nhà đầu tư ban đầu Kuok Khoon Hua, con trai út của tỷ phú Malaysia Robert Kuok, là cổ đông cá nhân lớn thứ ba.
Ông Chen giữ vị trí chiến lược với tư cách là giám đốc sản phẩm của Shopee, một dấu hiệu cho thấy tầm quan trọng của thương mại điện tử đối với công ty. Ông là nhà đồng sáng lập duy nhất tập trung vào một lĩnh vực kinh doanh cụ thể (ông Li là CEO của tập đoàn và ông Ye, 40 tuổi, là giám đốc vận hành của tập đoàn).
Câu lạc bộ bóng đá Lion City Sailors tại Sea
Ngoài khát vọng về kỹ thuật số của mình, ông Li còn là một người hâm mộ bóng đá cuồng nhiệt và có kế hoạch nâng cao nền bóng đá của thành phố mình. Có rất nhiều điểm có thể được cải thiện: Những chú sư tử (the Lions), biệt danh của đội tuyển quốc gia, được FIFA xếp hạng thứ 157 trên thế giới, dưới đội tuyển New Caledonia ở Nam Thái Bình Dương. Ông Li, người ngồi trong Hội đồng Hiệp hội Bóng đá Singapore, đang tập trung vào việc phát triển các cầu thủ trẻ. “Nếu những đứa trẻ thực sự đam mê bóng đá và chúng có năng khiếu, chúng tôi muốn chúng tiếp tục con đường đó và cho chúng thấy rằng trở thành một cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp có thể là một sự nghiệp rất có giá trị, trường hợp này khá phổ biến ở châu Âu, nhưng ít phổ biến hơn ở Châu Á,” ông nói.
Li đang làm điều đó thông qua đội tuyển Lion City Sailors, một câu lạc bộ chuyên nghiệp địa phương, trước đây có tên là Home United, mà Sea mua lại vào tháng 2 năm 2020 từ chính phủ Singapore với một khoản tiền không được tiết lộ. (Đây là hoạt động tư nhân hóa đầu tiên của một câu lạc bộ ở Giải Ngoại hạng Singapore như một phần của dự án thử nghiệm của Hiệp hội Bóng đá Singapore nhằm hồi sinh giải đấu.) Ông tiếp quản vị trí chủ tịch và tuyên bố vào tháng 6 rằng câu lạc bộ sẽ xây dựng một trung tâm đẳng cấp thế giới để đào tạo những cầu thủ tuổi trẻ tài cao.
Ông Li không loại trừ các giao dịch mua lại khác liên quan đến bóng đá, thậm chí từ một câu lạc bộ bóng đá châu Âu. Khi được hỏi, ông chỉ cười nói “Chúng tôi không có bất kỳ kế hoạch nào vào lúc này, nhưng chúng tôi sẽ cân nhắc”. Nếu làm vậy, ông coi như đã gia nhập một câu lạc bộ các ông chủ châu Á, bao gồm Peter Lim người Singapore (Valencia), Vincent Tan người Malaysia (Cardiff City) và Aiyawatt Srivaddhanaprabha người Thái (Leicester City).
Ông Li nói rằng ông là một fan hâm mộ của Barcelona và Arsenal, cũng rất ngưỡng mộ siêu sao bóng đá Cristiano Ronaldo, người đang chơi cho nhà vô địch Ý Juventus. Năm ngoái, ông đã thuê Ronaldo làm đại sứ thương hiệu cho Shopee.
Babuki sẵn lòng hỗ trợ, tư vấn anh/ chị về các thông tin thị trường hữu ích, đầu tư/ gọi vốn và giải pháp công nghệ. Anh/ chị có thể BẤM ĐỂ GỬI YÊU CẦU TỚI BABUKI.
Nguồn: Forbes
Babuki lược dịch và hiệu đính
Case Study
chiến lược kinh doanh
khởi nghiệp
Sea