Các hoạt động M&A (mua bán và sáp nhập) của Biopharma (Sinh – Dược phẩm) chậm lại vào năm 2020. Người ta có thể lập luận rằng các các thương vụ lớn của năm 2019 đã chiếm một số quota (dung lượng có thể) của năm 2020 và COVID-19 dường như không ảnh hưởng nhiều. Nhưng thỏa thuận trị giá 39 tỷ đô la của AstraZeneca đối với Alexion Pharmaceutical và 21 tỷ đô la mua lại Immunomedics của Gilead đã cho thấy sự khao khát đối với thương vụ mua bán và sáp nhập vẫn còn đó.
Top 10 thương vụ mua bán và sáp nhập của Sinh – Dược phẩm được công bố vào năm 2020 có giá trị khoảng 97 tỷ USD, giảm gần 50% so với năm 2019.
Theo chiều hướng của năm 2019 và 2020, sản phẩm về ung thư sẽ tiếp tục là phân khúc chính của các thương vụ mua bán và sáp nhập trong sinh-dược phẩm, với miễn dịch học và tim mạch cũng nằm trong danh sách các mục tiêu tiềm năng có thể xảy ra.
Liệu pháp tế bào và gen cũng có thể tiếp tục chuỗi ngày được quan tâm nhiều. Trong vài năm qua, sau thương vụ mua lại AveXis trị giá 8,7 tỷ đô la của Novartis, thương vụ trị giá 4,3 tỷ đô la của Roche cho Spark Therapeutics và thương vụ mua lại Audentes Therapeutics trị giá 3 tỷ đô la của Astellas, năm 2020 một lần nữa chứng kiến một loạt thương vụ M&A cho liệu pháp gen.
Ngoài khoản đầu tư 4 tỷ đô la tiềm năng của Bayer đối với Asklepios BioPharmaceuticals, thương vụ trị giá 1 tỷ đô la của Eli Lilly cho Prevail Therapeutics, mua lại Handl Therapeutics của UCB, thỏa thuận Vedere Bio của Novartis và CSL mua một liệu pháp điều trị bệnh ưa chảy máu B của uniQure đều tập trung vào các liệu pháp gen.
Trong khi các công ty sinh-dược phẩm có nhu cầu và năng lực để thực hiện các thương vụ mua bán và sáp nhập, các vụ sáp nhập lớn như giữa Bristol Myers Squibb và Celgene có thể rất khó có thể xảy ra trong vài năm tới khi Nhà Trắng đang được lãnh đạo bởi một tổng thống Dân chủ.
Một số vụ sáp nhập trị giá hàng tỷ đô la trong những năm trước đã phải đấu tranh với các đợt xem xét chống độc quyền của Mỹ. Trong khi BMS-Celgene, AbbVie-Allergan và Mylan-Pfizer’s Upjohn cuối cùng đã được thông qua bởi Ủy ban Thương mại Liên bang sau khi bán hết sản phẩm, các ủy viên đảng Dân chủ tại cơ quan này đã thể hiện rõ sự không hài lòng của mình. Thay vì đánh giá từng sản phẩm cụ thể về các mối lo ngại chống cạnh tranh tiềm ẩn, họ đang theo hướng kiểm tra rộng hơn các hành vi của công ty như định giá thuốc, điều này có thể đồng nghĩa với các rào cản bổ sung cho việc sáp nhập giữa các công ty lớn.
Cùng nhìn lại Top 10 thương vụ Mua bán và sáp nhập trong Sinh-dược phẩm trong năm 2020. Danh sách chỉ bao gồm việc mua lại công ty hoặc sản phẩm liên quan đến thuốc và không bao gồm các giao dịch cấp phép hoặc mua một phần cổ phần.
Xếp hạng dựa trên giá trị giao dịch tại thời điểm thông báo và chỉ khoản thanh toán trả trước mới được tính. Do đó, một số giao dịch mà thanh toán trả sau chiếm tỷ trọng lớn, chẳng hạn như Novo Nordisk mua lại Corvidia Therapeutics của Pháp, đã không lọt top các thương vụ M&A. Trong trường hợp của Novo, tiềm năng thương vụ trị giá 2,1 tỷ đô la nhưng khoản thanh toán trả trước chỉ là 725 triệu đô la. Thương vụ thoái vốn của Takeda khỏi mảng kinh doanh sức khỏe người tiêu dùng tại Nhật Bản trị giá 2,3 tỷ đô la cho Blackstone cũng không được tính vì Blackstone là một quỹ đầu tư tư nhân (private equity) — cũng là lý do mà thương vụ 10 tỷ đô la của Nestlé cho Galderma vào năm 2019 cũng bị loại trừ.
Top 10 thương vụ M&A (mua bán và sáp nhập) lớn nhất của Biopharma (Sinh-Dược phẩm) trong năm 2020
1. AstraZeneca / Alexion Pharmaceuticals
- Giá trị thương vụ: 39 tỷ USD
- Ngày công bố: 12 tháng 12 năm 2020
Làm thế nào để một công ty có thể tăng trưởng doanh số từ 23,6 tỷ đô la lên tới 40 tỷ đô la chỉ sau 4 năm? Đó là một bước nhảy vọt, một bước nhảy vọt không thể đạt được ngay cả với tốc độ tăng trưởng hàng năm là 10%
Bằng cách mua lại Alexion trong một thương vụ mua bán và sáp nhập trị giá 39 tỷ đô la, AstraZeneca có được danh mục bệnh hiếm gặp mang lại doanh thu 5 tỷ đô la vào năm 2019 sau khi tăng 21% so với cùng kỳ năm trước. Tăng trưởng doanh số bán hàng của AZ đạt 12% vào năm 2019 và 8% trong ba quý đầu tiên của năm 2020.
AZ dự kiến doanh số thuốc của Alexion sẽ tăng 9% mỗi năm cho đến năm 2023, phù hợp với dự báo của chính Alexion.
2. Gilead Sciences / Immunomedics
- Giá trị thương vụ: 21 tỷ USD
- Ngày công bố: 13 tháng 9 năm 2020
Gilead Sciences đã đưa ra mục tiêu trong năm 2021 cho việc quay trở lại những sản phẩm kháng virus – đưa Veklury, hay còn được gọi là remdesivir, được chấp thuận để điều trị COVID-19.
Tuy nhiên, ung thư học là lĩnh vực quan tâm hàng đầu đối với O’Day, CEO của công ty, người trước đây đứng đầu bộ phận dược phẩm của gã khổng lồ thuốc ung thư Roche. Và O’Day cho thấy mình sẵn sàng trả nhiều đô la nhất để đảm bảo cho Gilead một chỗ đứng trong lĩnh vực này.
Vào tháng 9, Gilead đã cam kết 21 tỷ đô la cho Immunomedics để có được loại thuốc điều trị ung thư Trodelvy điều trị theo hướng TROP-2 mới được phê duyệt.
Loại thuốc này ra đời mang theo những hy vọng bom tấn. Nó được ca ngợi là tiêu chuẩn chăm sóc mới trong chỉ định TNBC đã được phê duyệt sau khi cho thấy nó có thể cắt giảm nguy cơ tử vong tới 52% so với hóa trị, theo dữ liệu được trình bày tại “virtual congress” của Hiệp hội Y khoa Ung thư Châu Âu. Và Gilead tin rằng Trodelvy có nhiều tiềm năng để phát triển hơn trong các phác đồ điều trị trước đó và trong các loại ung thư khác, có khả năng là xương sống cho các phác đồ kết hợp.
3. Bristol Myers Squibb / MyoKardia
- Giá trị thương vụ: 13,1 tỷ USD
- Ngày công bố: ngày 5 tháng 10 năm 2020
Mặc dù ngày nay, lĩnh vực ung thư đang chiếm phần lớn thị phần của các thương vụ M&A (mua bán và sáp nhập) biopharma (sinh-dược phẩm), nhưng bệnh tim mạch vẫn là một lĩnh vực khá sôi động. Sau khi Novartis mua lại nhà sản xuất The Medicines Company với trị giá 9,7 tỷ đô la, Bristol Myers Squibb đã tham gia vào cuộc đua với thương vụ mua lại MyoKardia trị giá 13,1 tỷ đô la.
Lĩnh vực kinh doanh tim mạch hiện tại của Bristol Myers được dẫn dắt bởi sản phẩm pha loãng máu đường uống Eliquis, chia sẻ cùng với Pfizer, là sản phẩm bán chạy nhất của công ty trước khi sáp nhập với Celgene. Đối với Bristol Myers, loại thuốc này đã đạt doanh thu 6,9 tỷ USD trong 9 tháng đầu năm 2020 với mức tăng trưởng 17% so với cùng kỳ năm trước.
Thương vụ mua lại MyoKardia cung cấp cho Bristol Myers chất ức chế myosin, mavacamten, cộng với 2 ứng viên tiềm năng giai đoạn trước, danicamitiv (MYK-491) và MYK-224.
Dữ liệu giai đoạn 3 từ thử nghiệm Explorer-HCM cho thấy sử dụng mavacamten mỗi ngày một lần có tác dụng đối với bệnh cơ tim phì đại tắc nghẽn, một chứng rối loạn di truyền trong đó cơ tim dày lên khiến tim khó bơm máu.
Với doanh thu ước tính khoảng 2 tỷ đô la vào năm 2026 trên toàn thế giới, mavacamten đứng thứ ba trong bảng xếp hạng các sản phẩm mới ra mắt tiềm năng lớn nhất của EvaluatePharma cho năm 2021.
4. Johnson & Johnson / Momenta Pharmaceuticals
- Giá trị thương vụ: 6,5 tỷ USD
- Ngày công bố: ngày 19 tháng 8 năm 2020
Trong một thương vụ mua bán và sáp nhập (M&A) tập trung vào miễn dịch khác, Johnson & Johnson đã chi 6,5 tỷ đô la cho Momenta Pharmaceuticals.
Trung tâm của thỏa thuận là nipocalimab, một chất ức chế FcRn đang được phát triển cho các bệnh tự miễn. J&J tin rằng loại thuốc này có tiềm năng doanh số đỉnh vượt quá 1 tỷ đô la.
Thuốc này trước đó đã vượt qua một thử nghiệm giữa kỳ trên bệnh nhân mắc chứng nhược cơ, rối loạn thần kinh cơ (MG). Và J&J có kế hoạch “khai phá” một loạt các chỉ định dựa trên tự kháng thể, chẳng hạn như các bệnh tan máu ở trẻ sơ sinh, bệnh thiếu máu huyết tán tự miễn dịch ấm, và các chỉ định khác trong bệnh thấp khớp, da liễu và huyết học.
Trong lĩnh vực miễn dịch học, J&J sở hữu Remicade, sản phâm cạnh tranh của Humira, đang già hóa, và chính sản phẩm này cũng đang bị các sản phẩm tương đương sinh học tấn công. Thuốc trị viêm loét đại tràng Stelara và thuốc chữa viêm khớp vẩy nến Tremfya hiện là động lực tăng trưởng của lĩnh vực nhượng quyền miễn dịch học của J&J. Tổng cộng lĩnh vực này đã đạt doanh thu 3,8 tỷ đô la trong quý thứ 3 năm 2020 và là mảng kinh doanh lớn nhất trong bộ phận dược phẩm của công ty.
5. Gilead Sciences / Forty Seven
- Giá trị thương vụ: 4,9 tỷ USD
- Ngày công bố: ngày 2 tháng 3 năm 2020
Bối cảnh mua bán và sáp nhập của Sinh-dược phẩm trầm lắng rõ rệt trong những tháng đầu năm 2020 khi Hội nghị Y tế J.P. Morgan thường niên diễn ra mà không có sự bùng nổ của các thương vụ hàng tỷ đô la mà thường xảy ra trong quá khứ. Gilead đã phá vỡ sự trì trệ với 4,9 tỷ đô la mua lại Forty Seven vào tháng Ba.
Thỏa thuận này đánh dấu một động thái lớn khác về ung thư học miễn dịch của Gilead kể từ khi mua lại Kite Pharma trị giá 11,9 tỷ USD vào năm 2017, đơn vị đã cung cấp cho hãng thuốc CAR-T Yescarta. Mặc dù được mong đợi, các liệu pháp tế bào T vẫn chưa đáp ứng được kỳ vọng thương mại. Khoản doanh thu nhỏ từ thương vụ mua lại Kite đã tạo tiền đề cho một thử nghiệm khác của Gilead.
Lần này, Gilead đang đặt cược vào một khái niệm I-O mới đang rất thịnh hành gần đây — CD47, một tín hiệu “đừng ăn thịt tôi” mà các tế bào ung thư sử dụng để tránh bị hệ thống miễn dịch nhắm mục tiêu.
Thuốc magrolimab của Forty Seven là một trong những sản phẩm tiên phong trong thị trường CD47. Trong một thử nghiệm ở giai đoạn đầu, magrolimab, được sử dụng kết hợp với Vidaza của Celgene, đã gây ra phản ứng ở 92% bệnh nhân mắc hội chứng rối loạn sinh tủy (MDS) chưa được điều trị trước đó và 64% bệnh nhân bạch cầu cấp dòng tủy (AML) không được điều trị.
6. Sanofi / Principia Biopharma
- Giá trị thương vụ: 3,68 tỷ USD
- Ngày công bố: ngày 17 tháng 8 năm 2020
Trở lại năm 2017, Sanofi đã trả trước 40 triệu đô la và cam kết lên tới 765 triệu đô la cho các mốc quan trọng để nhận được quyền cấp phép cho một ứng cử viên làm thuốc đa xơ cứng tiền lâm sàng khi đó có tên là PRN2246. Đến năm 2020, hãng dược phẩm Pháp quyết định muốn sở hữu toàn bộ nhà phát triển thuốc, Principia Biopharma, sau khi thấy dữ liệu giai đoạn 2 đáng khích lệ.
Sanofi đã bỏ ra 3,36 tỷ USD (hoặc 3,68 tỷ khi pha loãng hoàn toàn) để mua Principia. Điều đó đánh dấu một mức giá cao hơn nhiều so với mốc 700 triệu đô la còn lại sẽ phải trả khi thuốc đạt được thành công theo thỏa thuận cấp phép trước đó.
Vì vậy, thực tế Sanofi đã phải trả thêm rất nhiều tiền để có thêm sự không chắc chắn mà họ có thể tránh được. Nhưng tại sao?
Công ty giải thích lý do hợp lý của việc kiểm soát hoàn toàn là “làm cho việc thương mại hóa hiệu quả hơn và loại bỏ các khoản thanh toán tiền bản quyền trong tương lai.” Các nhà phân tích của Jefferies cho biết doanh số đỉnh của loại thuốc này là 2 tỷ đô la.
Dưới sự dẫn dắt của Giám đốc điều hành Paul Hudson, Sanofi đã rút trọng tâm R&D khỏi phân khúc bệnh tiểu đường và bệnh tim mạch truyền thống của mình, đồng thời chuyển trọng tâm sang miễn dịch học và ung thư học.
Trong thương vụ mua lại đầu tiên của Hudson với tư cách là Giám đốc điều hành Sanofi, công ty đã mua Synthorx với giá 2,5 tỷ đô la vào cuối năm 2019 để giành quyền kiểm soát loại thuốc điều trị ung thư miễn dịch IL-2 có tên là THOR-707.
7. Merck & Co. / VelosBio
- Giá trị thương vụ: 2,75 tỷ USD
- Ngày công bố: ngày 5 tháng 11 năm 2020
Lĩnh vực kết hợp thuốc-kháng thể (ADC) đang thu hút nhiều sự chú ý hơn, với Merck & Co. là công ty mới nhất đặt cược vào lĩnh vực ung thư đang phát triển mạnh mẽ với 2 thương vụ trị giá hàng tỷ đô la vào năm 2020.
Vào tháng 11, Merck đã tiết lộ một thương vụ mua bán và sáp nhập trị giá 2,75 tỷ đô la cho công ty công nghệ sinh học VelosBio ở San Diego, một trong số ít công ty đang nghiên cứu các liệu pháp chống lại ROR1, vốn biểu hiện quá mức trong nhiều bệnh ung thư. VelosBio vừa hoàn tất vòng gọi vốn series B trị giá 137 triệu đô la vào mùa hè để hỗ trợ ứng cử viên làm thuốc hàng đầu của mình, một ADC có tên là VLS-101.
Thuốc VelosBio đã có triển vọng sớm trong điều trị ung thư máu. Theo dữ liệu được trình bày tại sự kiện thường niên của Hiệp hội Huyết học Hoa Kỳ, trong một nghiên cứu ở giai đoạn 1, bảy trong số 15 bệnh nhân ung thư hạch tế bào lớp áo, trước khi điều trị rất nặng, đã phản ứng với VLS-101, trong đó có ba người đã thấy bệnh ung thư của họ biến mất hoàn toàn. Trong số những bệnh nhân bị u lympho tế bào B lớn lan tỏa, 4/5 đáp ứng với điều trị.
8. Bayer / Asklepios BioPharmaceutical
- Giá trị giao dịch: 2 tỷ đô la (trả trước)
- Ngày công bố: 26 tháng 10 năm 2020
Mọi công ty dược phẩm đều muốn đảm bảo một vị trí trong lĩnh vực liệu pháp gen và tế bào đang phát triển, bao gồm cả Bayer.
Năm ngoái, Bayer đã trả trước 2 tỷ đô la và có khả năng hơn 2 tỷ đô la nữa trong các mốc quan trọng để mua lại chuyên gia trị liệu gen của virus liên quan adeno (AAV), Asklepios, của BioPharmaceuticals.
Liệu pháp gen đại diện cho một mặt trận khác mà Bayer đã mở ra để củng cố hệ thống cung cấp dược phẩm của mình trước khi những thuốc có doanh số hàng đầu như Eylea và Xarelto mất quyền bảo hộ bằng sáng chế vào khoảng năm 2024.
Các thương vụ dược phẩm là một phần của cuộc đại tu lớn hơn mà Giám đốc điều hành Bayer, Werner Baumann, khởi xướng kể từ khi mua lại Monsanto trị giá 63 tỷ USD, kéo nó vào một cuộc chiến pháp lý tốn kém xung quanh sản phẩm diệt cỏ. Việc cải tiến này nhằm thu hẹp trọng tâm của Bayer trong ngành dược phẩm, thực phẩm bảo vệ sức khỏe và khoa học cây trồng.
9. Nestlé / Aimmune Therapeutics
- Giá trị thương vụ: 2 tỷ đô la
- Ngày công bố: ngày 31 tháng 8 năm 2020
Thương vụ bán Galderma, chuyên về chăm sóc da, vào năm 2019 gần như đánh dấu sự kết thúc hoạt động kinh doanh dược phẩm của Nestlé. Tuy nhiên, tập đoàn thực phẩm và đồ uống của Thụy Sĩ đã trở lại lĩnh vực dược phẩm với hai thương vụ mua lại.
Vào tháng 8, Nestlé cho biết họ đã đồng ý mua 74,4% cổ phần còn lại của Aimmune Therapeutics mà họ chưa sở hữu vào thời điểm đó, định giá toàn bộ doanh nghiệp là 2,6 tỷ đô la. Điều này có nghĩa là Nestlé đã bỏ ra dưới 2 tỷ đô la để mua lại công ty công nghệ sinh học ở California.
Thỏa thuận này đã mang lại cho Nestlé, thuốc Palforzia, sản phẩm được FDA phê duyệt vào đầu năm 2020 như một loại thuốc đầu tiên điều trị dị ứng đậu phộng. Nhu cầu y tế khổng lồ chưa được đáp ứng, cũng như sự quan tâm rộng rãi từ các bác sĩ và bệnh nhân, Evaluate Pharma đã ươc tính doanh số của Palforzia vào năm 2024 là 1,28 tỷ đô la.
Palforzia hoạt động bằng cách sử dụng một lượng nhỏ protein đậu phộng để bệnh nhân quen dần với chất gây dị ứng. Các nhà đầu tư có một số lo ngại về tiềm năng thương mại của thuốc vì nó phải được quản lý dưới sự giám sát của chuyên gia chăm sóc sức khỏe để có thể xử lý ngay lập tức mọi phản ứng dị ứng nghiêm trọng có thể xảy ra. Đánh giá sau đó đã giảm ước tính doanh số năm 2024 của thuốc xuống dưới 1 tỷ đô la.
Aimmune hiện là một thương hiệu trong Nestlé Health Science, bộ phận được thành lập vào năm 2011 như một sự kết hợp giữa thực phẩm và thuốc, và dị ứng thực phẩm là một phần trọng tâm của bộ phận này. Vào tháng 9 năm 2019, Nestlé đã đầu tư vào Before Brands, đơn vị phát minh ra dòng SpoonfulOne, nhằm mục đích giúp bảo vệ trẻ em khỏi phát triển dị ứng thực phẩm có khả năng xảy ra chống lại 16 chất gây dị ứng chính.
Aimmune không phải là thương vụ trở lại lĩnh vực dược phẩm của Nestlé sau khi bán Galderma vào năm 2019. Vào đầu năm 2020, công ty Thụy Sĩ đã mua hai loại enzym thay thế tuyến tụy, Zenpep và Viokace, từ Allergan khi nhà sản xuất của sản phẩm Botox đang đấu tranh trong vụ kiện chống độc quyền liên quan tới việc sáp nhập với AbbVie. Nestle mua những sản phẩm này để tăng cường dinh dưỡng cho những bệnh nhân bị suy tuyến tụy ngoại tiết.
10. Servier / Danh mục thuốc ung thư của Agios Pharmaceuticals
- Giá trị giao dịch: 1,8 tỷ đô la (trả trước)
- Ngày công bố: 21 tháng 12 năm 2020
Trong thế giới sinh-dược phẩm ngày nay, danh mục các sản phẩm và bí quyết nghiên cứu và phát triển ung thư được tìm kiếm nhiều hơn. Vì vậy, thật khó để tưởng tượng một công ty sẽ đánh đổi hơn một thập kỷ nghiên cứu bệnh ung thư – thứ đã cho ra đời hai sản phẩm thương mại – để tập trung vào các bệnh khác. Nhưng đó chính xác là những gì Agios Pharmaceuticals đã làm.
Công ty công nghệ sinh học có trụ sở tại Cambridge, Massachusetts đã chuyển nhượng bộ phận nhượng quyền về bệnh ung thư cho Servier với giá trả trước 1,8 tỷ đô la, chuyển sự tập trung của công ty sang các chứng rối loạn di truyền hiếm gặp.
Hai loại thuốc thương mại mà công ty đã phát triển thành công là liệu pháp điều trị bệnh bạch cầu dòng tủy cấp tính Tibsovo và Idhifa, với loại thuốc thứ hai được tiếp thị bởi Bristol Myers Squibb. Trước khi thương vụ với Servier được công bố vào tháng 12, Agios trên thực tế đã cắt đứt quan hệ với Idhifa bằng cách bán quyền nhận các khoản thanh toán quan trọng chưa thanh toán và tiền bản quyền dựa trên doanh số bán hàng cho Royalty Pharma với giá 255 triệu USD vào tháng 6.
Thương vụ M&A với Agios nối tiếp các thương vụ ung thư khác tại Servier vào năm 2020. Dược phẩm Pháp cũng giành giật đối tác của mình, Symphogen, công ty công nghệ sinh học ung thư Đan Mạch, có 6 ứng viên thuốc giai đoạn lâm sàng và 6 ứng viên thuốc giai đoạn tiền lâm sàng. Servier kế thừa quan hệ đối tác ban đầu khi mua lại danh mục đầu tư ung thư của Shire’s Baxalta vào năm 2018 với giá 2,4 tỷ USD.
Babuki sẵn lòng hỗ trợ, tư vấn anh/ chị về các thông tin thị trường hữu ích, đầu tư/ gọi vốn và giải pháp công nghệ. Anh/ chị có thể BẤM ĐỂ GỬI YÊU CẦU TỚI BABUKI.
Nguồn: Fiercepharma
Babuki lược dịch và hiệu đính
dược phẩm
M&A
mua bán và sáp nhập