Đã có rất nhiều ý kiến về những điều tạo nên một nhà sáng lập tuyệt vời, nhưng chưa có nhiều bài viết về điều gì tạo nên một đội ngũ sáng lập tốt và điều đó khác với một CEO sáng lập tốt như thế nào.
Người sáng lập (founder) – ý tưởng kinh doanh
Người sáng lập là người có ý tưởng ban đầu, có những khám phá khoa học và đột phá kỹ thuật, có cái nhìn sâu sắc, khả năng mô tả vấn đề và niềm đam mê… Người sáng lập thường tuyển dụng những người đồng sáng lập và sau đó trở thành một phần của nhóm sáng lập tham gia vào các hoạt động hàng ngày của công ty.
Với những người sáng lập có “ý tưởng”, phải phân biệt giữa những ý tưởng đã hoặc có thể được cấp bằng sáng chế và những ý tưởng bất chợt. Một trong những khái niệm khó được chấp nhận nhất là “một ý tưởng không phải là một công ty”. Thực tế là, trong hầu hết các trường hợp, nếu công ty không thể thương mại hóa nó, thì ý tưởng đó là vô giá trị.
Ngay cả khi trở thành một phần của nhóm sáng lập, thì người sáng lập (từng đưa ra ý tưởng) chưa chắc đã nắm vai trò lãnh đạo (CEO hoặc VP) trong công ty mới. Đối với một số doanh nhân khởi nghiệp, việc người sáng lập không nhất thiết phải là CEO là một điều bất ngờ.
Đội ngũ sáng lập – nền tảng để xây dựng công ty
Đội ngũ sáng lập bao gồm founder và một vài co-founders khác có kỹ năng bổ sung cho founder. Đội ngũ này sẽ cùng nhau xây dựng công ty. Mục tiêu là từ ý tưởng ban đầu, họ tìm kiếm một mô hình kinh doanh có thể tăng trưởng. Trong đó, bước đầu tiên là tìm kiếm sự phù hợp sản phẩm với thị trường (product/ market fit), sau đó là thử nghiệm tất cả các khía cạnh của mô hình kinh doanh (chính sách giá, kênh phân phối, tìm kiếm khách hàng, đối tác, chi phí…)
Trong các startup công nghệ, có một công thức kinh điển là đội ngũ sáng lập bao gồm một người giỏi công nghệ, một người giỏi sale và một người giỏi thiết kế. Trong các lĩnh vực khác, các bộ kỹ năng kết hợp sẽ khác, nhưng điểm mấu chốt là các thành viên trong nhóm cần có các kỹ năng bổ sung cho nhau.
Không có con số kỳ diệu nào về số lượng founders cho một đội ngũ sáng lập, nhưng từ 2 đến 4 người dường như là con số tối ưu. Một trong những sai lầm lớn nhất trong việc tập hợp một đội ngũ sáng lập là không suy nghĩ kỹ về các kỹ năng bổ trợ, mà chỉ kết nối với những người quen biết mình.
2 câu hỏi để kiểm tra xem một người có nên thuộc đội ngũ sáng lập của bạn hay không là: “Chúng ta có thể xây dựng một công ty không có họ không?” và “Chúng ta có thể tìm người khác giống như họ không?”. Nếu cả hai câu trả lời là Không, bạn đã xác định được một co-founder. Nếu bất kỳ câu trả lời nào là Có, thì hãy tuyển dụng họ sau đó như những nhân sự đầu tiên.
Các thành viên trong đội ngũ sáng lập nên có các kỹ năng bổ trợ cho nhau
Các đặc điểm chính của một thành viên nên đứng trong đội ngũ sáng lập là có đam mê, quyết tâm, kiên định, chăm chỉ, linh hoạt và ham học hỏi. Nếu nhóm đã từng làm việc cùng nhau thì tốt, nhưng điều cần thiết nhất là sự tôn trọng và tin tưởng lẫn nhau. Co-founders phải là những người bạn tin tưởng được, những người sẽ làm những gì họ nói khi có được sự ủng hộ của bạn.
Hầu hết các startup thất bại trong việc xây dựng đội ngũ sáng lập là do các co-founders đã không “dated first”, tức là không trải qua thời gian tìm hiểu và làm việc cùng nhau trước đó.
Mọi người đều có ý tưởng. Quan trọng là sự can đảm, niềm đam mê và sự kiên trì của đội ngũ sáng lập để biến ý tưởng thành hiện thực.
CEO sáng lập – sự thoải mái trong hỗn loạn
CEO của nhóm sáng lập gần như không bao giờ là người thông minh hoặc sắc sảo nhất về mặt kỹ thuật. Điều khiến họ trở nên khác biệt so với phần còn lại của nhóm là có thể làm trong nhiều lĩnh vực như tuyển dụng, gọi vốn và định vị công ty. Họ là những người đáng tin tưởng thực sự trong công ty và có tầm nhìn, niềm đam mê và kỹ năng để truyền đạt lý do tại sao ý tưởng có vẻ điên rồ này sẽ hoạt động và thay đổi thế giới.
Ngoài ra, CEO sáng lập hoạt động mạnh mẽ trong tình trạng hỗn loạn và không chắc chắn. Họ đối phó với khủng hoảng hàng ngày để phát triển sản phẩm và tìm kiếm được khách hàng. Khi việc phát triển sản phẩm và tìm kiếm khách hàng xung đột với nhau, mọi việc thay đổi nhanh chóng đến mức kế hoạch xây dựng sản phẩm mà cả nhóm suy nghĩ kỹ lưỡng ban đầu không còn phù hợp nữa. Trong khi phần còn lại của nhóm tập trung vào các công việc cụ thể, CEO sáng lập phải cố gắng giải quyết những vấn đề quan trọng – khách hàng không xác định, các tính năng không xác định, giá cả không xác định, kênh bán hàng không xác đinh…
Họ thiên về hành động và họ không đợi người khác chỉ cho họ phải làm gì. Một CEO sáng lập tốt luôn có mặt cho những khoảnh khắc này.
Nguồn: Building Great Founding Teams
Babuki lược dịch và hiệu đính
Tham khảo thêm các bài viết về khởi nghiệp:
Tại sao các startup muốn nhân viên có tư duy tăng trưởng?
Startup khát vốn: lối đi nào trong năm 2021?
Vì sao một số startup Việt vẫn gọi vốn được hàng tỷ đồng giữa bối cảnh khủng hoảng vì Covid-19?
Gọi vốn cộng đồng: ông chủ Lão Trư BBQ huy động 50% vốn cả năm chỉ sau 3 tuần như thế nào?
Anh/chị có thể để lại thông tin liên hệ tại đây để Babuki gửi các bài viết hay hoặc hỗ trợ tư vấn về chiến lược và chuyển đổi số.
đội ngũ
founder
sáng lập
startup